20.11. понеделник ВЕСТЕРНИ
Ликови и реквизити: Каубојци и индијанци, шерифи и заменици, адвокати и ловци на уцени, доселеници и војници, шанкери и комарџии и по некоја срцка со кринолини и шапка од чипка, потоа, коњи и мазги, колтови и винчестерки, стетсони, чизми и карирани кошули, корали и салуни, коњопој и плукална, ковачници и штали… И уште неколку неодминливи елементи: Пусти и суви пејзажи со планини на хоризонтот, мали гранични градови, железница и ранчови, изолирани воени тврдини, потери по бандити за кои се испоставува дека не се виновни, грабеж на поштенски кочии и возови, бесилки и кантри веселби, дуели и стрелање во шишиња, грав и виски… Икони: Џон Вејн, Џон Форд, Џони Гитара и… Серџо Леоне.
09:00 RIO BRAVO, 1959, Howard Hawks 141
John Wayne, Dean Martin, Ricky Nelson
“My rifle pony and me, Sun is sinking in the west”. Една од најпопуларните каубојски песни (повторно на Тјомкин). Рио Браво се апсорбира без остаток, онака како што тече реката Браво. Класика во жанрот, носталгичен, романтичен… Едноставно привлечен. Покрај другото и заради дебито на Енџи Дикинсон.
12:00 SHANE, 1953, George Stevens 118
Alan Ladd, Jean Arthur, Van Heflin
Шејн е еден од најенигматичните ликови во историјата на вестернот а малиот Брендон Девајлд еден од прекрасните детски ликови на големото платно. Иако во филмот има само две револверашки сцени, се чини дека тоа е сосема доволно. Клинт Иствуд неможе да крие дека во својот „Непростено“ е под силно влијание на „Шејн“.
15:00 THE WILD BUNCH, 1969, Sam Peckinpah 135
William Holden, Ernest Borgnine, Robert Ryan
Врвен пример за еден неповторлив авторски стил, мајсторството на Пекинпо да ни ја кореографира бруталноста, да нѐ внесе во неподнослив реализам. На крајот сфаќате дека сѐ што се случува во филмот не е заради парите, туку едноставно што друго би правела една банда?
18:00 THE MAGNIFICENT SEVEN, 1960, Joh Sturges 128
Yul Brynner, Steve McQueen, Charles Bronson
Овој филм ги има сите атрибути на оригиналниот „Седумте самураи“ на Куросава, извонредно прилагодени во вестерн жанрот, претставува сериозна и внимателна студија, пријатна забава, понекогаш филувана со комика. Интелигентен, не премногу амбициозен, а сепак занатски беспрекорен. Чист филм-авантура со фантастичен кастинг.
21:00 THE SEARCHES, 1956, John Ford 119
John Wayne, Jeffrey Hunter, Vera Miles
И по 6 децении, дилемите околу тоа дали овој филм има расистичка заднина или не, сѐ уште постојат. Денешното гледање наоѓа дека негативниот став кон индијанците сепак е само уметничка драматизација, која тематски премногу релативизира. Во секој случај, мајсторството на Џон Форд во снимањето на пејзажите е нанадминато.
23:00 HIGH NOON, 1952, Fred Zinnemann 85
Gary Cooper, Grace Kelly, Thomas Mitchell
Харизматичен филм во кој напнатоста постепено се зголемува за на крајот да финишира во експлозија на насилство. Извонредно е портретиран ликот на шерифот (Гари Купер), а целиот филм е и во знакот на музиката на Дмитриј Тјомкин.
01:00 BUTCH CASSIDY AND SUNDANCE KID, 1969, G.R.Hill 110
Paul Newman, Robert Redford, Katharine Ross
Можеби нетипичен за жанрот, но крајно забавен, весел и духовит. Врвните перформанси и шармот на главните актери се носечкиот квалитет на филмот. За многумина овој филм е само симпатична фарса, но неговата гледливост е неспорна. Музиката на Берт Бакарак и сонгот “Raindrops Keep Fallin’ on My Head” е само како цреша на врвот од колачот.
21.11. вторник ДРАМИ/РОМАНСИ
Сосема погрешно, романтичните филмови ги нарекуваат „женски филмови“. А вистината е сосема спротивна, само што мажите тоа не го признаваат, за да не излезат пантофличари. Имено тие декларативно нема да се изјаснат за поддршка на романтична приказна, но би дале десет години од својот живот за да бидат на местото на машкиот лик во филмот. Некои статистики тврдат дека драмата-романса е најгледаната категорија филмови. Тука како поджанр би спаѓале романтичните комедии и тинејџерските филмови. И понатаму важи: љубовта никогаш нема да излезе од мода.
09:00 NOBODY KNOWS, (2004), Hirkazu Koreeda 141
Yûya Yagira, Ayu Kitaura, Hiei Kimura
Возбудливо, привлечно и нежно остварување, особено по заслуга на 14-годишниот Јаги, кој на канскиот фестивал ја доби наградата за најдобар актер. Филмот е снимен според вистинска приказна и во манирот на документаристиката носи вознемирувачки општествен коментар.
12:00 A ROOM WITH A VIEW (1985), James Ivory 117
Maggie Smith, Helena Bonham Carter, Denholm Elliott
Ако може нешто да биде повеќе од љубовна приказна, тоа е овој филм. Сѐ е овде прецизно стокмено, дизајнот, глумата и интелигентно напишаното сценарио. Публиката не може да не ја сака оваа приказна од едноставна причина што таа не е лажна. Но, знаеме дека постојат и гледачи што ги сакаат лагите во филм. „Соба со поглед“ не е филм за нив.
15:00 ETERNAL SUNSHINE OF THE SPOTLESS MIND, (2004), Michel Gondry 108
Jim Carrey, Kate Winslet, Tom Wilkinson
Ретко критиката и гледачите толку едногласно позитивно реагирале како за овој филм на Мајкл Годри. Сите животни прашања поставени на големото платно како да се излеваат во кино салата, гледачот едноставно не може, а да не се соживува со филмската приказна и ликовите во неа. Сосема поинаков филм од токсичната холивудска формула.
18:00 DOLLS (2002), Takeshi Kitano 114
Miho Kanno, Hidetoshi Nishijima, Tatsuya Mihashi
Чиста филмска поетика. Три љубовни приказни раскажани на оригинален начин. Супериорна, фасцинирачка фотографија. За романтичните мелахонлици ова е филмот што ќе им ги згрее срцата и ќе ги навлажи очите.
21:00 JULES ET JIM, (1962), François Truffaut 105
Jeanne Moreau, Oskar Werner, Henri Serre
Величествен филм со прекрасна фотографија и маестралната Жана Моро. Филм, кој сјае со радост, стил и сензибилитет и кој изврши силно влијание над филмовите „Бони и Клајд“ и „Телма и Луиз“, филмови што содржат и љубов и комика и трагика.
23:00 BRIEF ENCOUNTER, (1945), David Lean 86
Celia Johnson, Trevor Howard, Stanley Holloway
Според некои анкети „Куса средба“ е најромантичниот филм на сите времиња. Дејвид Лин е мајстор на режијата, но се чини дека вистинскиот автор на овој филм е сценаристот Ноел Коуард. Во времето кога овој филм е сниман, моралот, срамежливоста, семејството, невиноста, се доблесни категории и токму на таа линија овој филм со извесна носталгија нѐ потсетува на подзаборавените вредности.
01:00 BEFORE SUNRISE, (1995), Richard Linklater 101
Ethan Hawke, Julie Delpy, Andrea Eckert
Приказната е раскажана колку со ум толку и со срце. Да се одживее денот што ќе го паметите до крајот на својот живот, тоа е сржта на оваа романтична едноставност. Ликовите во филмот се толку привлечни, а дијалозите спонтани така што лесно се препознавате себеси во некое лично сеќавање.
22.11. среда КРИМИ/ТРИЛЕРИ
Овде ситуацијата е поинаква, трилерите се типично женски филмови, а причината е едноставна и видлива. Бидејќи најчесто во трилерите главни се мачо-хероите, машката публика може само да им љубомори, а дамите никако не би одбиле да бидат во друштво на еден Бонд на пример , или на еден Брус Вилис или Ал Пачино. Големиот екран ги сака лошите момци, неизбежните „јунаци“ на крими драмите. Цинизмот, опсесијата и очајот се нивните индивидуални атрибути. Злосторство и манипулација, безобзирност и ароганција, убиство и одмазда… Хичкок, Де Палма и… Уште некои други стари волци!
09:00 DOUBLE INDEMNITY, (1944), Billy Wilder 107
Fred MacMurray, Barbara Stanwyck, Edward G. Robinson
Еден од врвните репрезенти на американскиот филм ноар. Архетип на еден од највлијателните филмски трендови. И не случајно Вајлдер со овој филм е во друштво со Хичкок, Хјустон, Ланг, Кјубрик, Хоукс, Велс.
12:00 GET CARTER, (1971), Mike Hodges 112
Michael Caine, Ian Hendry, Britt Ekland
Урнек за гангстерски филм… И тоа британски! Она што денес го прави Гај Ричи е само просечен плагијат на овој трилер. Изведбата на Мајкл Кејн стана епитом на филмски карактер, студен и немилосрден во својата одмазда, еднодимензионален лик без сочувства и емоции.
15:00 LE DOULOS, (1963), Jean Pierre Melville 108
Jean-Paul Belmondo, Serge Reggiani, Jean Desailly
Филм за лојалноста и одмаздата. Филм со холивудски корени режиран во манирот на францускиот нов бран, со брилијантно снимени секвенци иако консенквентноста на места потфрла. Прилично циничен портрет на светот. Филм по кој самите го бирате убиецот… И не сте во право.
18:00 CACHE, (2005), Michael Haneke 117
Daniel Auteuil, Juliette Binoche, Maurice Bénichou
„Совршено калибриран трилер“ (Scott Tobias) – веројатно најпрецизната изјава за овој филм. А ние се чувствуваме како да сме воајери зад скриена камера.
21:00 BADLANDS, (1973), Terrence Malick 94
Martin Sheen, Sissy Spacek, Warren Oates
Секако еден од најдобрите американски трилери. Значаен во третирањето на баналноста на злото, и дали каењето може да го избрише злосторот. Трансцедентниот поетско-визуелен стил на Малик е рецепт што не може да се клонира.
23:00 TOUCH OF EVIL, (1958), Orson Welles 95
Charlton Heston, Orson Welles, Janet Leigh
Злото, корупцијата и моралната двосмисленост, се типично ноаровски теми. Ликот што го толкува Орсон Велс секако е еден од највпечатливите креации во филмската уметност, моќен, параноичен и гротескен истовремено. Маестрално!
01:00 BREATHLESS, (1960), Jean-Luc Godard 90
Jean-Paul Belmondo, Jean Seberg, Daniel Boulanger
Уште еднаш Белмондо и уште еднаш Трифо (овојпат како сценарист) и веројатно најдобриот Годар. Наивидум тенка конвенционална приказна зачинета со иновативни скокови, камера од рамо и преклопување на дијалози. Мошне значаен филм што засекогаш ја смени перцепцијата за киното.
23.11. четврток ФАНТАСТИКА (СФ)
Од „Пат на месечината“ на Мелиес и „Метрополис“ на Фриц Ланг, преку „Одисеја 2001 во вселената“ на Кјубрик па сѐ до „Матрикс“ (Вачовски) и „Инсепшн“ (Нолан), научната фантастика стана и останува најпривлечниот и најиновативниот филмски жанр. А што понатаму? Внатрешниот свет на умот веројатно ќе биде новата граница на жанрот. Можностите на технологијата ќе нѐ воведат во сајбер простори за кои веројатно нема да ни требаат ниту филмското платно ниту плазма екраните. Но, СФ класиците уште долго време ќе бидат главното извориште на новите филмски авантури. Во следната понуда сепак (намерно) е избегано од целосен мејнстрим репертоар и понудени се неколку атипични наративни и визуелни наслови.
09:00 PLANET OF THE APES, (1968), Franklin J. Schaffner 112
Charlton Heston, Roddy McDowall, Kim Hunter
Интелигентен филм, кој на необичен начин зборува за општествената свест и местото на човекот на сопствената планета. Еден од оние филмови чие историско влијание е над неговите перформанси. Но, несомнено „Планетата на мајмуните“ е потполна двочасовна квалитетна забава.
12:00 THE PRINCESS BRIDE, (1987), Rob Reiner 98
Cary Elwes, Mandy Patinkin, Robin Wright
Можеби филмот не е типичен за овој жанр, но некоја чудна синеастичка магија сугерира дека може да се гледа и од овој агол. Ако се занимавате со истражување, не е чудо да најдете и некои скриени пораки. А не е штета и само да уживате.
15:00 CHILDREN OF MEN, (2006), Alfonso Cuaron 109
Julianne Moore, Clive Owen, Chiwetel Ejiofor
Доследен наследник на епскиот „Блејд Ранер“. Мошне успешен обид за спој на современиот живот со митологијата за „суштината“. Возбудлив научно-фантастичен акционен трилер со силна општествена и политичка порака. Еклектичниот саундтрак на Џон Тавенер е како јагода на шлагот.
18:00 EX MACHINA, (2014), Alex Garland 108
Alicia Vikander, Domhnall Gleeson, Oscar Isaac
Жешко и атрактивно сценарио, кое бара и повторно гледање. Тоа пак никако нема да пречи, зашто двапати ќе уживате во „течната камера“ за која во просторот не постојат никакви препреки. Модерен, елегантен, напнат, умен и сатиричен филм.
21:00 PAN’S LABYRINTH, (2006), Alfonso Cuaron 118
Интензивен филм полн со имагинација, возбудувања, хорор сцени, историја. Амалгам од фантазија и политика!? Филм-бајка, еден од најдобрите кога и да е снимен.
23:00 FORBIDDEN PLANET, (1956), Fred M. Wilcox 98
Walter Pidgeon, Anne Francis, Leslie Nielsen
Популарноста и важноста на овој филм му даваат историско место во жанрот. Прв СФ филм снимен во боја и во продукција на голема компанија (МГМ). Иако многумина ќе кажат дека во 50-тите имало и поинтелигентни, повозбудливи, пооригинални и подуховити, вредностите на „Забранетата планета“ е во инвентивниот пристап како од аспект на третирање на роботиката како и поради пионерското користење на електронска музика. Инфлуентен во секој поглед.
01:00 SNOWPIERCER, (2013), Bong Joon Ho 126
Chris Evans, Jamie Bell, Tilda Swinton
И овој е нетипичен за оваа класификација, ама е со одличен дизајн, динамичен, одлично режиран, со добро сценарио и со неодоливата Тилда Свинтон. Па… Доволно аргументи? Филмот не е научна, туку само фантастика.
23.11 петок ЕРОТИКА
Еротските филмови сугерираат на сексуалноста, но не треба да содржат голотија. Прашање: Од која година произлегува оваа формулација? Или: Еротски филм обично е филм со еротски квалитет, кој предизвикува создавање на сексуални чувства, како и филозофско размислување за естетиката на сексуалната желба, сензуалноста и романтичната љубов (Omnipotent Wikipedia). Жанрот филмска еротика на нашава листа барем се коси со претходниве формулации. Денес можеме да зборуваме само за филмскиот концепт за еротското. Слободата на филмскиот јазик и слика во ништо не се разликува од реалниот живот. Дури и сексуалната фикција едноставно или е естетски одржлива или е несмасно плесната во филмот. Во порнографијата нема еротика, но тоа не значи дека во еротиката нема секс. Границите сами ќе ги исцртаме.
09:00 THE HANDMAIDEN, (2016), Chan Wook Park 144
Min-hee Kim, Jung-woo Ha, Jin-woong Jo
Имплантирана крими еротика или до гротеска ексцентричен еротски трилер. Филмот има толкава хипнотичка моќ што е секогаш на чекор пред гледачот.
12:00 KAMA SUTRA: A tale of love, (1996) Mira Nair 116
Naveen Andrews, Sarita Choudhury, Indira Varma
Во некои сцени речиси може да се помириса темјанот. Сјајни свилени, брилијантни бои, суфи музика, украсени тела… Сето тоа за да создаде заводливо расположение.
15:00 EMMANUELLE (1974), Just Jaeckin 95
Sylvia Kristel, Alain Cuny, Marika Green
Наизглед невина, а вљубена во љубовта. Елегантно и без гинекологија.
18:00 MULHOLLAND DRIVE, (2001), David Lynch 147
Naomi Watts, Laura Harring, Justin Theroux
Овој филм бара отворен ум, љубов кон филмот и подготвеност за сонување. Само за оние што бараат провокативни загатки и церебрална забава.
21:00 9 SONGS, 2004, Michael Winterbottom 71
Kieran O’Brien, Margo Stilley, Black Rebel Motorcycle Club
Љубовна приказна со нецензуриран секс и нијанси на сексизам. „9 песни“ се однесуваат на обичен човечки ритуал, не давајќи топлина или радост.
23:00 ANATOMY OF HALL, 2004, Catherine Breillat 77
Amira Casar, Rocco Siffredi, Alexandre Belin
„Анатомијата на пеколот“ нуди една од најомразените и механичките претстави на сексуалноста.
01:00 LUST, CAUTION, (2007), Ang Lee 157
Tony Chiu-Wai Leung, Wei Tang, Joan Chen
На тенката линија со XXX.
25.11 сабота КОНТРОВЕРЗНИ
Ова не е категорија што му припаѓа на некој конкретен филмски жанр. Ова е некаква класификација, која во филмовите препознава серизна доза на опскурност, скандалозност, бизарност, филмови, кои или со години биле цензурирани или од почетокот имале проблеми со стандардите на етичност и „добриот вкус“, а неретко биле отстранувани од редовна дистрибуција. Иако од постар датум, добар број од овие филмови и денес се шокантни и кај голем дел од пуританската публика предизвикуваат чувства на одвратност, дегутантност и морализирачка реакција. Ќе забележиме и тоа дека неретко овие филмови се наградувани на филмските фестивали и фалени од критичарите.
09:00 CANNIBAL HOLOCAUST, 1980, Ruggero Deodato 95
Robert Kerman, Francesca Ciardi, Perry Pirkanen
Овде ќе се соочите со сите вознемирувачки елементи што можат да бидат дел на човечкиот живот или животинската смрт. Тешко сварливи сцени за чувствителни желудници. Но, и покрај својата контроверзност, филмот е во високата категорија според своето значење и влијание. Во секој случај, ако ве привлекува нешто што сакате да го запамтите, тогаш ова е филм, кој е во таа категорија – незаборавен. Лајтмотивот е тортура!
12:00 BATTLE IN HEAVEN, 2005, Carlos Reygadas 98
Marcos Hernández, Anapola Mushkadiz, Bertha Ruiz
Дали одат заедно теророт и убавината? Ако му верувате на Рејгадас, тој лесно ќе ве однесе на патување со неверојатни искуства. Да се спротистави верата на порокот или пак тие да коегзистираат, тешко е и да се замисли! Филмот и естетски и тематски е свртен наопаку, еден вид – антифилм, или експеримент од наративно-концептуален агол гледано, а за животот во урбаниот пекол.
15:00 SANTA SANGRE, 1989, Alejandro Jodorowsky 123
Axel Jodorowsky, Blanca Guerra, Guy Stockwell
„Света крв“ е еден вид „психотерапија, која на симболичен начин може да влијае на несвесниот ум и да го ослободи од трауми“ (Јодоровски). Пообјективен став би бил дека ако филмот го гледаме како магичен реализам, тој е сосема прифатлив. Редок филм на кој именката „култен“ одлично му прилега.
18:00 SWEET MOVIE, 1974, Dushan Makavejev 98
Carole Laure, Pierre Clémenti, Anna Prucnal
Комуна каде што членовите колективно се предаваат на основните процеси на телото: јадење, пиење, доење, секс, повраќање, мокрење, дефекација, допирање, врескање, удирање и галење… Но тоа е само она појавното. Во суштина политичкото и егзистенцијалното се катаразата на „Слаткиот филм“. Како времето одминува „егзибиционизмот“ на Макавеев е сѐ помалку наш, а сѐ повеќе причина да се соголи статусот на „човекот“ во бесперспективниот систем на цивилизацијата. Филм, кој многумина го мразат, а сепак не можат да излезат од него.
21:00 I AM CURIOUS (YELLOW), 1967, Vilgot Sjoman 121
Lena Nyman, Vilgot Sjöman, Börje Ahlstedt
Филм што со сигурност ќе ве испровоцира, изиритира, а веројатно и изнервира на моменти, но, тоа е цената на експериментално гледање. Еротското е блиску до порнографското, а дијалозите до апсурдноста. Не осврнувајте се на тоа што другите ќе речат за овој филм, еве шанса за донесување на сопствен суд. Шанса да ја споделите слободaта на создавање филм заедно со неговиот режисер.
23:00 FREAKS, 1932, Tod Browning 64
Wallace Ford, Leila Hyams, Olga Baclanova
„Изроди“ со години беше забранет за прикажување во многу земји, со етикета на „невкусно и експлоатирачки“. И покрај својата шокантност и збунливост на почетокот на филмот, во продолжение тој прераснува во висока морална поука раскажана од брилијантни актери преку одлични дијалози и наративна напнатост. По гледањето на овој филм сигурно е дека ќе ги изострите вашите критериуми за филмската уметност. Филмот е како да оживеале фотографиите на Дајан Арбус.
01:00 THE HOLY MOUNTAIN, 1973, Alejandro Jodorowski 114
Alejandro Jodorowsky, Horacio Salinas, Zamira Saunders
Визуелно извонреден, тематски зафркнат, морално сомнителен. Ова е вистинска лавина од симболи, пустински карван од налудничави ликови и фрикови, тароти и верски мистификации. На Јодоровски веројатно му намигнале Буњуел и Фелини само што за да се искачи на неговата „Света гора“ на гледачот му треба далеку поголемо напрегање, а богами и желба.
26. 11. недела АРТ
И ова не е филмски жанр, туку амалгам (аспект) од категориите уметнички филм, независен филм и експериментален филм. Најчесто арт-филмот е сериозен уметнички труд, кој содржи неконвенционална и содржина раскажана со употреба на симболи и по правило не е наменет за широката публика. Во Европа терминот арт-филм се поистоветува со „авторскиот филм“. Нискиот буџет, непознати актери, скромна сценографија, фокусирање на развивање идеи, истражување нови техники во нарацијата… Tоа се главно почетните елементи во создавањето на арт-филмот. Ако за арт-филмот можеме да кажеме дека е „церебрално искуство“, за блокбастерите ќе кажеме дека се чиста забава.
09:00 TOKYO STORY, 1953, Yasujiro Ozu 136
Chishû Ryû, Chieko Higashiyama
Филмско хаику, силно емоционално минималистичко дело чиешто читање е под површината, камерата е нем сведок на драмата, а гледачот е активниот снимател на дејствието.
12:00 NAKED, 1993, Mike Leigh 132
David Thewlis, Lesley Sharp, Katrin Cartlidge
Пример како надвор од конвенционалната идеја се прави модерен филм . Како кај сликите на Ашер, гледаме едно, а доживуваме друго. Да се гледа овој филм е ризик од соочување со грдоста на светот, или неговата смешна страна.
15:00 NOSTALGIA 1983 Andrej Tarkovski 125
Oleg Yankovskiy, Erland Josephson, Domiziana Giordano
Ретко филмско дело во кое го имате она чувство дека сте западнале во пенлив уметнички вител. Ова не е физичко, туку молчеливо, хипнотичко патување на духот. Филм што не е наменет за медиокритетите.
18:00 TURTLES CAN FLY, 2004, Bahman Ghobadi 98
Ретка филмска копродукција помеѓу Ирак и Иран. Врвно и автентично актерство. Филмот се движи по работ безнадежноста, всушност таму живее, чекајќи да види што следно ќе се случи. Како со срцето да зборуваш за суровоста!?
21:00 FIREWORKS WEDNESDAY, 2006, Asghar Farhadi 102
Hamid Farokhnezhad, Hediyeh Tehrani
Како и кај останатите филмови на Фархади секоја говорна и физичка активност на ликовите е резонска. Фархади е мајстор за откривање нови тематски и психолошки слоеви преку синтагмата – секој има свои причини.
23:00 THE SPIRIT OF THE BEEHIVE, 1973, Victor Erice 95
Fernando Fernán Gómez, Teresa Gimpera, Ana Torrent
Возвишена студија за поетскиот капацитет на киното, кога со чиста емоција се надминува реалноста. Ана Торент во улогата на Криа е вонвременска со начинот на кој ни го пренесува детскиот свет на фантазија и мистификација.
01:00 WOZVRASHCENIE (The Return), 2003, Andrey Zvyagintsev 105
Vladimir Garin, Ivan Dobronravov, Konstantin Lavronenko
Библиско гледање на современите човечки релации. Моќен психолошки трилер и прогонувачка алегорија со фасцинирачка фотографска структура. Филм за прогонството како меланхолична визија. Темелна студија на ликови, која нуди два часа емоции.
27. 11. понеделник АКЦИЈА
Веројатно најзастапениот кино жанр. Па нели секоја нова сцена при снимањето почнува со повикот на режисерот- АКЦИЈА! Терминот акционен филм често се користи како еуфемизам за насилство и мачоизам и еволуира како препознатлив жанр во 80-те. Користењето оружје и потерата добиваат експлицитно насилна форма. За типичен пример да го земеме “First blood” со Силвестер Сталоне. Сјајот на оружјето и мускулите на хероите практично го промовираа жанрот – акциони херои. Тие немаат потреба да ги освојат женските срца, туку да ја добијат почитта од мажите.
09:00 THE WAGES OF FEAR, 1953, Henri-Georges Clouzot 131
Yves Montand, Charles Vanel, Peter van Eyck
Веројатно еден од најконзистентните акциони трилери кога и да е снимен. Ова е длабоко карактерна студија на луѓе, кои не треба особено да ги сакаме, а сепак не можеме да им одолееме. Крајот е чист европски и… Нехоливудски.
12:00 BULLITT, 1968, Peter Yates 114 мин.
Steve McQueen, Jacqueline Bisset, Robert Vaughn
Легендарната 11-минутна брканица со коли по улиците на Сан Франциско и автентичниот (не каскадер) возач Стив МекКвин и неговиот „мустанг“. Без специјални ефекти и филмски трикови.
15:00 NORTH BY NORTHWEST, 1959, Alfred Hitchcock 136
Cary Grant, Eva Marie Saint, James Mason
Филмот е со совршен тајминг, Хичкок е најголемиот „манипулант“ со публиката создавајќи интрига и неизвесност проследени со црн хумор. Мајсторија на филмско миксирање на моменти на олеснување, кои минуваат во крешендо од возбудување.
18:00 DELIVERANCE, 1972, John Boorman 109
Jon Voight, Burt Reynolds, Ned Beatty
Понекогаш треба да се загубите за нешто да пронејдете. Ликот на Барт Рејнолдс во филмот верува дека се работи за човекот наспроти природата. Но, во суштина ова е филм за човекот против себе… И незаборавната „ dueling banjos “(погрешно насловена зашто Рони Кокс свири гитара).
21:00 THE LAST OF THE MOHICANS, 1992. Michael Mann 112
Daniel Day-Lewis, Madeleine Stowe, Russell Means
Една од ретките забавни холивудски авантури полна со епски романтизам и жестина. Доволно вистинска да ви го забрза дишењето, доволно романтична за да ве потсети дека ова е сепак само филм.
23:00 THE ADVENTURES OF ROBIN HOOD, 1938, Michael Curtiz (W.K) 102
Errol Flynn, Olivia de Havilland, Basil Rathbone
Филмот е најколоритната реставрација на легендата за Робин Худ. Духовита и екстравагантна продукција, која зрачи со искрена невиност во време кога едноставните вредности звучеа вистинито.
01:00 DIE HARD, 1988, John McTiernan 131
Bruce Willis, Alan Rickman, Bonnie Bedelia
Речиси безумна драма од епски размери, напати дегутантна, но филмско-техничката изведба е врвно жанровско остварување на своето време. И Алан Рикман како најпосакуван негативец.
28.11. среда ХОРОРИ
Хоророт одамна не постои како чист филмски (па и книжевен) жанр. Класиците беа снимени во најраните години на филмот и тоа од режисерите на германскиот експресионизам. Подоцна, Холивуд пласираше малку поинакво сфаќање за ужасот со филмовите на Корман, Хичкок или Фридкин. Понатаму, хорор филмовите се модифициираат како мултижанровски продукти комбинирани со акција, трилер или „љубовна“ драма, а неретко користејќи го и психолошки аспект. Хорор продукцијата веројатно е една од најманипулативните кога се работи за гледачите. Со оглед на популарноста се чини дека бруталноста и стравот се најприсутните пориви и чувства кај современиот човек.
09:00 DONT LOOK NOW, 1973, Nicolas Roeg 110
Julie Christie, Donald Sutherland
Елиптична и вознемирувачка приказна засилена со тактилно чувство за атмосферата во филмот… Црвената боја, скршените стакла, водата, се само зловесни знаци сѐ додека нивното конечно значење не стане застрашувачко. Можеби најдобар филм на Николас Рег.
12:00 ROSEMARY’s BABY, 1968, Roman Polanski 137
Mia Farrow, John Cassavetes, Ruth Gordon
Можеби најлуцидниот аспект на филмот е што злото не е некаде во маглите и замоците на Трансилванија, туку тука, среде градското живеење, а сатанистите не се зомби во процесија, туку први соседи и сограѓани. Со овој филм Полански прави пресвртница во жанрот.
15:00 THE SHINING, 1980, Stanley Kubrick 146
Jack Nicholson, Shelley Duvall, Danny Lloyd
Ние не сме суеверни… Ама веруваме во филмови за суеверието. Во овој филм имате впечаток дека и актерите на моменти се прилично вознемирени!? Гледањето на Сјаење по втор или трет пат ќе ви овозможи да видите дузина детали што претходно сте ги пропуштиле.
18:00 LET THE RIGHT ONE IN, 2008, Thomas Alfredson 115
Kåre Hedebrant, Lina Leandersson, Per Ragnar
Смртта демне од секој кадар, ликовите се комплексни, ситуациите застрашувачки… Но за разлика од многу други хорори овој филм е до перфекција избалансиран со педантно избрани детали и сугестивна фотографија. Вистинска бајка за возрасни.
21:00 PEEPING TOM, 1960, Michael Powell 101
Karlheinz Böhm, Anna Massey, Moira Shearer
Мартин Скорсезе еднаш рекол дека овој филм, и „8 1/2 на Федерико Фелини“ содржат сѐ што може да се нарече режија. Пуританската јавност во Англија го забрани филмот во 60-тите и се чини тука заврши и кариерата на Мајкл Пауел. Проверете колку во секој од нас се крие воајерот!
23:00 VAMPYR, 1932, Carl Theodor Dreyer 75
Julian West, Maurice Schutz, Rena Mandel
Нека не ве плаши годината на производство, Филмот е тој што ќе ви предизвика возбуда и респект кон мајсторската режија. Филм-класика заедно со Носферату, Кабинетот на Д-р Калигари и Дракула.
01:00 THE WICKER MAN, 1973, Robin Harday 88
Edward Woodward, Christopher Lee, Diane Cilento
Ова е т.н. народен хорор, кога во една рурална средина ќе воскреснат сеништата од минатото. Кога ќе се измешаат христијанството, рационалното и паганството настанува хаосот. Надреализам, голотија (женска), музика… Жанр: психосексуален хорор мјузикл.
29. 11. среда КОМЕДИИ
Филмската комедија е еден од најпопуларните, а најмалку наградувани жанрови. Пример за тоа се Чарли Чаплин, Бастер Китон, браќата Маркс, кои денес доживуваат многу повеќе комплименти и почит отколку во времето кога се создадени. И некогашната комедија во поново време претрпе трансформации. Од романтичната филмска хемија на Били Вајлдер, преку урнебесната сатира на Монтипајтоновците, па урбаната интелектуална духовитост на Вуди Ален и генијалноста на гегот и монтажата на Жак Тати, сѐ до „бесрамните“ авантури на Саша Барон Коен. Иако е жанр за чиста забава, можеби е потребен нов Били Вајлдер за да оркестрира нешто поамбициозно од овие сегашни комедијантски ѕвезди. Добра комедија е онаа на која одложено се смеете!
09:00 THE LADY KILLERS, 2004, Ethan Coen, Joel Coen 104
Tom Hanks, Marlon Wayans, Irma P. Hall
Лесно и забавно во стилот на браќата Коен. На филмот можеме да му забележиме дека е просечен римејк на филмот на Мекендрик од 1955 год. со Алек Гинис и Питер Селерс, но оваа верзија на Коенови има нешто неверојатно привлечно за широката публика. Дали е тоа Том Хенкс или?
12:00 THE BAND’S VISIT, 2007, Eran Kolirin 87
Sasson Gabai, Ronit Elkabetz, Saleh Bakri
Скромна и шармантна комедија. Ги има сите елементи на жанрот, а сепак е топол и наивен и љубовен и бескрајно разгалувачки емотивен. Мал филм со голем опсег, редок пример за гледлива меланхолична приказна, скокотлив и нежен во исто време. Покрај се, и со маестрален крај.
15:00 PLAYTIME, 1967, Jacques Tati 115
Jacques Tati, Barbara Dennek, Rita Maiden
Дали е ова е единствениот филм што ја концентрира својата енергија на архитектонски критики и урбаната алиенација? Во очите и памтењето на гледачот филмот добива вистинска вредност по негово второ, па и трето гледање. Конвенционалните оценки и критериуми за овој филм едноставно не важат.
18:00 RUSHMORE, 1998, Wes Anderson 99
Jason Schwartzman, Bill Murray, Olivia Williams
Оригинална, речиси стилски лична категорија на комедија. Ако постои чудна и тешка комедија тогаш ова е тоа. Бил Мареј маестрален! Како филмот старее, така сѐ повеќе добива на вредност.
21:00 Dr. STRANGELOVE, 1964, Stanley Kubrick 95
Peter Sellers, George C. Scott, Sterling Hayden
Веројатно еден од десетте најинтелигентни филмови на сите времиња. Во суштина антивоен филм, кој преку апсурдот, хистеријата и човечката (воинствената машка) глупост ќе ве насмее до солзи. Безвременски стрип-дијамант на Кјубрик.
23:00 DUCK SOUP, 1933, Leo McCarey 68
Groucho Marx, Harpo Marx, Chico Marx
Неповторливо! Надреализам во комедија или смешен надреализам? Тоа е она што малкумина режисери успеале да го снимат. Во овој филм е прекршена комплетната класична структура на филмската комедија.
01:00 TEAM AMERICA:WORLD POLICE, 2004, Trey Parker 98
Trey Parker, Matt Stone, Elle Russ
Забавата со овој филм не е само во хуморот, туку и во неговиот дизајн и структура. До вулгарност остроумна сатира за тероризмот, глобализмот и холивудизмот. Го сметаат за политички некоректен и неточен, ама никој не ја оспорува забавата што ја нуди!
Текстови и селекција на филмовите: Влатко Галевски